دیابت یا قندخون چیست؟
دیابت یا قند خون یکی از بیماری‌های مزمن جهانی است که تأثیرات زیادی بر سلامتی افراد دارد.
افرادی که به پزشک مراجعه می کنند پزشک برای آن ها آزمایش قند خون را تجویز کند.این آزمایش سبب می شود تا پزشک متوجه شود که دیابت دارد یا نه.همچنین افرادی که مستعد بیماری دیابت هستند با این آزمایش می توانند به مشکل خود پی ببرند.این آزمایش میزان گلوکز را در خون افراد نشان داده و اندازه گیری می کند.ساختار بدن به اینگونه می باشد که بامصرف غلات و میوه ها کربوهیدرات ها را بگیرد و آن را به گلوکز تبدیل کند.
برخی از علائم شایع قندخون شامل افزایش میزان تشنج،ادرارزدایی مکرر،عطش بی‌منطق،لاغری ناگهانی،خستگی مداوم،و کاهش دید و شنوایی میباشد.
قند خون چند نوع اصلی دارد:
دیابت نوع یک: به دلیل کمبود اینسولین، هورمونی که گلوکز را به انرژی تبدیل می‌کند، ایجاد می‌شود.
دیات نوع دو: به دلیل مقاومت به اینسولین و کاهش تولید آن توسط بدن ایجاد می‌شود. عوامل ژنتیکی، چاقی، نقص فعالیت فیزیکی، و نوع غذاهای مصرفی شناخته می‌شوند.
بعد از انجام آزمایش قند خون شما می توانید متوجه شوید که آیا شما دارای بیماری دیابت هستید و یا خیر. افرادی که دچار بیماری دیابت هستند باید به طور مداوم آزمایش قند خون را بدهند تا بتوانند از میزان قند موجود در بدن شان مطلع شوند و با استفاده از این تست ها میزان قند خون خود را کنترل نمایند. این افراد متوجه می شوند که نیاز به داروهای دیابت دارند یا نه. همچنین می توانند یک رژیم غذایی مناسب در پیش بگیرند و در صورت لزوم ورزش های مربوطه را انجام دهند.
نکات مهم قبل از انجام آزمایش قند خون
اگر شما تصمیم به انجام آزمایش قند خون گرفته اید باید یک سری نکات مهم قبل از انجام آزمایش را رعایت کنید. سعی کنید قبل از انجام آزمایش قند خون ناشتا باشید . شب قبل از آزمایش قند خون بهتر است یک شام سبک میل نمایید. همچنین تغییری در سبک رژیم غذایی خود ایجاد نکنید و از مصرف کربوهیدرات بسیار زیاد حتماً خودداری کنید. در زمان ناشتایی شما می توانید مسواک زده و همچنین در صورت تشنه بودن برای رفع تشنگی آب نیز بنوشید. در نظر داشته باشید در مدت زمان ناشتایی قبل از انجام آزمایش قند خون شما به هیچ عنوان نباید سیگار بکشید. یا از چای، قهوه و آبمیوه استفاده کنید
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد آزمایش های قند خون با همکاران مجرب ما در آزمایشگاه تخصصی بوستان تماس حاصل فرمایید .
انواع آزمایش قند خون:
آزمایش گلوکز ناشتا (Fasting Blood Glucose)
اندازه‌گیری میزان گلوکز در خو بعد از حداقل 8 تا 12 ساعت ناشتا.مقادیر نرمال: کمتر از 100 میلی‌گرم بر دسیلیتر (mg/dL).
آزمایش هموگلوبین A1c (HbA1c):
اندازه‌گیری میزان گلوکز متصل به هموگلوبین در خون در بازه زمانی 2 تا 3 ماه.مقادیر نرمال: کمتر از 5.7 درصد.
آزمایش گلوکز تصادفی (Random Blood Glucose):
اندازه‌گیری سطح گلوکز در هر زمانی از روز، بدون نیاز به ناشتا بودن.مقادیر نرمال: کمتر از 140 میلی‌گرم بر دسیلیتر (mg/dL).
آزمایش ادرار بررسی گلوکز (Urine Glucose):
بررسی وجود گلوکز در ادرار.مقادیر نرمال: نباید گلوکز در ادرار حاضر باشد.
آزمایش تحمل گلوکز (Oral Glucose Tolerance Test – OGTT):
اندازه‌گیری سطح گلوکز در خون قبل و بعد از مصرف یک مقدار استاندارد گلوکز.مقادیر نرمال: 2 ساعت پس از مصرف گلوکز کمتر از 140 میلی‌گرم بر دسیلیتر (mg/dL)
بررسی شرایط آزمایش قند خون:
آزمایش با دستگاه مخصوص
افراد می توانند با استفاده از دستگاه مخصوص این آزمایش را به صورت روزانه بر روی انگشتان خود درون منزل نیز انجام دهند. آن ها با استفاده از یک گلوکومتر سوزن را داخل نوک انگشتان خود وارد می کنند و خون آمده را بر روی ورقه نمونه گیری قرار می دهند. به این صورت میزان قند خون خود را متوجه می شوند.
آزمایش گلوکز GCT
آزمایش چالش گلوکز یا به عبارتی GCT نیز یک آزمایش دیگر قند خون می باشد که معروف به آزمایش قند خون بارداری است. این آزمایش چند مرحله ای است و در مرحله اول خانم های باردار باید ۸ تا ۱۲ ساعت حتماً ناشتا باشند. بعد از مرحله اول پزشک متخصص به آن ها یک محلول گلوکز می دهد سپس در یک بازه زمانی دو و سه ساعته نمونه های خون آن ها گرفته می شوند تا تحت آزمایش قرار بگیرند. آزمایش قند خون تصادفی نیز شرایط ناشتایی ندارد و فرد در هر زمان که مراجعه کند می تواند این آزمایش را انجام دهد.
آزمایش هموگلوبین A1c
اگر پزشک آزمایش قند خون تجویز کرده باشد باید از طریق خون گیری آزمایش انجام گیرد .میزان هموگلوبین گلیکوزیله بدن را می توان به صورت دقیق با این روش اندازه گیری کنید. این آزمایش می تواند میزان قند خون افراد را در طی سه ماه گذشته مشخص نماید.نتایج این آزمایش سبب می شود تا افراد بتوانند به صورت دقیق متوجه قند خون خود شده و در رابطه با داشتن دیابت و نداشتن آن مطمئن شوند. (در نظر داشته باشید این آزمایش نیازی به ناشتایی نداد).
آزمایش قند خون BS :
در موارد اورژانسی انجام می‌شود و تست قند ناشتا برای تشخیص و پیگیری درمان دیابت بکار می‌رود .
در ساعت ۱۲:۳۰ – ۱۲ ناهار خود را میل کنید.بعد از صرف ناهار، از خوردن و آشامیدن خودداری کنید. (آب در حد رفع تشنگی بلامانع است) در ساعت ۱۶ جهت نمونه‌گیری به آزمایشگاه مراجعه کنید.
آزمایش قند خون آزمایش خون دو ساعته یا ( 2 HPP ) :
افرادی که دارای علائم دیابت مانند پلی دیپسی و پرادراری و یا در افرادی با قند ناشتای غیرطبیعی استفاده می‌شود.
با توجه به دستورالعمل های انجمن دیابت آمریکا، توصیه می شود قبل از آزمایش، رژیم غذایی متعادلی از نظر کربوهیدرات (۱۰۰ گرم کربوهیدرات) داشته باشید.
مدت زمان غذا خوردن نباید بیش از ۱۵ دقیقه باشد.روز قبل از نمونه‌گیری از ساعت ۶ تا ۱۱ شب شروع ناشتا بودن خود را طوری برنامه‌ریزی کنید که موقع مراجعه به آزمایشگاه ۱۲ ساعت از شروع ناشتا بودن گذشته باشد.زمان ناشتایی نباید کمتر از ۸ ساعت و بیشتر از ۱۶ ساعت باشد. مصرف آب به میزان کافی توصیه می‌شود.در مورد مصرف دارو و یا تزریق انسولین صبح روز آزمایش و طی دو ساعت انجام آزمایش با پزشک معالج هماهنگ کنید. در طی ساعات ناشتایی از نوشیدن چای و قهوه پرهیز نمایید. نوشیدن آب در حد لازم مانعی ندارد.
پس از اینکه نمونه خون برای اندازه‌گیری قند خون ناشتا از شما گرفته شد، صبحانه میل نمایید.توصیه می‌شود که صبحانه حاوی حداقل ۷۵ گرم مواد قندی باشد. زمان شروع خوردن صبحانه ساعت را یادداشت کنید. نمونه‌گیری دقیقاً ۲ ساعت پس از زمان مذکور انجام می‌پذیرد.
پس از اتمام صبحانه، از خوردن هر نوع خوردنی و آشامیدنی خودداری نمایید. نوشیدن آب در حد لازم مانعی ندارد. قبل از انجام نمونه‌گیری و در حین ۲ ساعت آمادگی اکیداً از مصرف دخانیات اجتناب نمایید زیرا باعث افزایش سطح گلوکز خون می‌گردد.
آزمایش تحمل گلوکز (Oral Glucose Tolerance Test - OGTT)
برای تشخیص دیابت نوع ۱، دیابت نوع ۲ و دیابت بارداری (بین هفته ۲۶ تا ۳۰) استفاده شود.
- از ۳ روز قبل از آزمایش، رژیم غذایی معمول را دنبال کنید. ۱۲ ساعت ناشتایی رعایت شود. ۸ ساعت قبل از نمونه گیری ورزش نکنید.
- آزمایش حتماً قبل از ساعت ۹ صبح شروع شود و از انجام آزمایش در ساعات دیرتر خودداری شود.
- ۳۶ ساعت قبل از نمونه گیری از استعمال دخانیات، قهوه و الکل خودداری کنید.
- ابتدا در آزمایشگاه یک نمونه قند خون ناشتا از شما گرفته می‌شود. سپس یک محلول قندی به شما داده می‌شود. بعد از نوشیدن مایع قندی بنا به درخواست پزشک معالج شما در فواصل زمانی نیم، یک، یک و نیم، دو و حتی سه ساعت بعد از مصرف محلول قندی، از شما خون‌گیری می‌شود.
- ترجیحاً هیچ ماده ای برای بهبود طعم محلول شکر اضافه نشود، در صورت لزوم فقط می توان مقدار کمی آب لیمو اضافه کرد.در زمان مقرر برای انجام خون‌گیری‌ها حتماً در آزمایشگاه حضور داشته باشید.
- از خوردن آب نبات، آدامس، شیرینی جات و فعالیت های بدنی بین خون گیری خودداری کنید. نوشیدن آب در فواصل خون‌گیری بلامانع است.
آزمایش برای تشخیص دیابت حاملگی :
خانم های باردار در دورانی که بارداری ممکن است به دیابت بارداری مبتلا شوند. این دیابت زمانی به وجود می آید که ساخته شدن انسولین در بدن با مشکل مواجه شود و قند خون در بدن تجمع پیدا کند. اگر شما باردار هستید و به این نوع دیابت مبتلا شده اید بهتر است تست ها و آزمایش های مربوط به قند خون را به صورت مرتب و روزانه انجام دهید. این آزمایش می تواند شما را از میزان سطح گلوکز درون بدن تان مطمئن کند. البته در نظر داشته باشید که این دیابت بعد از زایمان از بین می رود و جای نگرانی ندارد.
آزمایش قند خون در شرایط مختلفی در مادر باردار انجام می شود و بر اساس شرایط آزمایش نام‌های متفاوت دارد:
- BS
- FBS
- 2hPP
- GCT
- OGTT/GTT
آزمایش FBS قند خون
برای آزمایش FBS فرد باید 8 تا10 ساعت ناشتا باشد. البته مصرف آب مانعی ندارد.این ناشتایی نباید بیشتر از 12 ساعت طول بکشد.
حتما داروهایی که مصرف می‌کنید را به پزشک خود اطلاع دهید زیرا برخی داروها می توانند قند خون را بصورت کاذب افزایش یا کاهش دهند.
FBS بالا: سطح 100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر (5.6 تا 6.9 میلی مول در لیتر) به این معنی است که گلوکز ناشتا، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می دهد. سطح 126 میلی گرم در دسی لیتر (7 میلی مول در لیتر) یا بالاتر معمولاً به این معنی است که شما دیابت دارید.
FBS پایین: قند خون زیر 70 میلی گرم در دسی لیتر پایین در نظر گرفته می شود. اگر فکر می کنید قند خونتان پایین است، آن را بررسی کنید. اگر نمی توانید آن را بررسی کنید، ادامه دهید و آن را درمان کنید. قند خون پایین درمان نشده می تواند خطرناک باشد، بنابراین مهم است که بدانید در مورد آن چه باید کرد و بلافاصله آن را درمان کرد
آزمایش قند خون تصادفی (RBS)
بدون توجه به آخرین باری که غذا خورده اید، گلوکز خون را اندازه گیری می کنداین کار قند خون شما را پس از یک شب ناشتا اندازه گیری می کند. سطح قند خون ناشتا 99 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر طبیعی است، 100 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر نشان دهنده پیش دیابت و 126 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر نشان دهنده دیابت است.
آزمایش ادرار (U/A) قند خون
مقدار طبیعی گلوکز در ادرار 0 تا 0.8 میلی مول در لیتر (میلی مول در لیتر) است. اندازه گیری بالاتر می تواند نشانه ای از یک مشکل سلامتی باشد. دیابت شایع ترین علت افزایش سطح گلوکز است. سطوح بالای اسید اوریک می تواند باعث نقرس شود و باید سعی کنید آن را کاهش دهید. اگر علائم نقرس دارید، باید آزمایش خون اسید اوریک را انجام دهید که میزان اسید اوریک خون شما را اندازه می‌گیرد.
آزمایش ادرار، که شامل آزمایش خون در ادرار است، برای بررسی سلامت عمومی شما، از جمله سلامت دستگاه ادراری، کلیه ها و کبد استفاده می شود.اگر اسید اوریک بیش از حد در بدن باقی بماند، وضعیتی به نام هیپراوریسمی ایجاد می شود. هیپراوریسمی می تواند باعث تشکیل کریستال های اسید اوریک (یا اورات) شود. این کریستال ها می توانند در مفاصل ته نشین شوند و باعث نقرس شوند، نوعی آرتریت که می تواند بسیار دردناک باشد. آنها همچنین می توانند در کلیه ها ته نشین شوند و سنگ کلیه ایجاد کنند.
آزمایش کراتینین( CR )قند خون
این آزمایش سطح کراتینین را در خون و/یا ادرار اندازه گیری می کند. کراتینین یک محصول زائد است که توسط ماهیچه های شما به عنوان بخشی از فعالیت منظم و روزمره ساخته می شود. به طور معمول، کلیه های شما کراتینین را از خون شما فیلتر می کنند و آن را از طریق ادرار به خارج از بدن می فرستند.
سطح کراتینین برای ارزیابی عملکرد کلیه بررسی می شود. آنها معمولاً با یک نشانگر دیگر عملکرد کلیه به نام BUN یا نیتروژن اوره خون بررسی می شوند. این آزمایش‌ها که با هم استفاده می‌شوند، عملکرد کلی کلیه را نشان می‌دهند، اما بهترین راه برای اطلاع از اینکه آیا کلیه‌های شما به درستی کار می‌کنند، اندازه‌گیری میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR) است.
سطوح بالای کراتینین می تواند به معنای آسیب کلیه یا کم آبی بدن باشد. سطح کراتینین بالا معمولاً هر چیزی بیش از 1.3 است (بسته به سن، نژاد، جنسیت و اندازه بدن). برخی شرایط ممکن است باعث شود که سطح کراتینین در فرد بالاتر از حد طبیعی باشد.
سطوح پایین کراتینین خون می تواند به معنای کاهش توده عضلانی ناشی از بیماری مانند دیستروفی عضلانی یا پیری باشد. سطوح پایین همچنین می تواند به معنای برخی از انواع بیماری های شدید کبدی یا رژیم غذایی بسیار کم پروتئین باشد.بارداری همچنین می تواند باعث کاهش سطح آن شود.
آزمایش تری گلیسیرید(TG) قند خون
تری گلیسیرید طبیعی ناشتا باید کمتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر تعریف شود. تری گلیسیرید بالا ممکن است به سخت شدن شریان ها یا ضخیم شدن دیواره سرخرگ ها(تصلب شرایین) کمک کند – که خطر سکته مغزی، حمله قلبی و بیماری قلبی را افزایش می دهد. تری گلیسیرید بسیار بالا همچنین می تواند باعث التهاب حاد پانکراس (پانکراتیت) شود
اگر دیابت دارید، روشی که بدن شما با برخی از غذاها (مانند کربوهیدرات ها و شکر) برخورد می کند، می تواند به سطوح بالای تری گلیسیرید کمک کند. سایر شرایط سلامتی، داروها و ژنتیک نیز می توانند منجر به افزایش سطح تری گلیسیرید شوند.
سطح تری گلیسیرید معمولاً به دسته های زیر تقسیم می شود: سالم: زیر 150 میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) برای بزرگسالان. کمتر از 90 میلی گرم در دسی لیتر برای کودکان و نوجوانان (سنین 10 تا 19 سال) بالا مرزی: بین 150 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر. بالا: بین 200 تا 499 میلی گرم در دسی لیتر.
آزمایش کلسترول(CHOL) قند خون
آزمایش کلسترول یک آزمایش خون است که میزان کلسترول و چربی های خاص را در خون شما اندازه گیری می کند. کلسترول یک ماده مومی شکل و چربی مانند است که در خون و تمام سلول های بدن شما یافت می شود.
سطح هدف کلسترول LDL برای بزرگسالان مبتلا به دیابت کمتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر (2.60 میلی مول در لیتر) است. سطح کلسترول HDL > 40 میلی گرم در دسی لیتر (1.02 میلی مول در لیتر) است. و سطح تری گلیسیرید کمتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر (1.7 میلی مول در لیتر) است.
عوامل مختلفی می توانند در افزایش کلسترول خون نقش داشته باشند، از جمله عوامل سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، رژیم غذایی ناسالم و ورزش نکردن، و همچنین داشتن یک بیماری زمینه ای مانند فشار خون بالا یا دیابت.
آزمایش کلسترول HDL (HDL-C) میزان کلسترول موجود در لیپوپروتئین های با چگالی بالا (HDL) را در نمونه خون شما اندازه گیری می کند.
همچنین به نظر می رسد HDL از سلول های Bدر برابر اثرات سمی گلوکز و IL-1β محافظت می کند و ترشح انسولین را افزایش می دهد. در عضلات اسکلتی،HDL برای افزایش فعالیت انسولین به شکل جذب گلوکز نشان داده شد.
HDL بالا شواهد تجربی نشان می دهد که سطوح کلسترول HDL ممکن است از طریق تأثیر مستقیم بر سطح گلوکز پلاسما در پاتوفیزیولوژی دیابت نوع 2 نقش داشته باشد.
آزمایش لیپوپروتئین(LDL)قندخون
لیپوپروتئین با چگالی کم، یک قرائت سالم برای افراد دیابتی 100 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر است. اگر دیابت و بیماری قلبی دارید، مقدار مورد نظر mg/dl 70 یا کمتر است. LDL اغلب “کلسترول بد” نامیده می شود، زیرا کلسترول را به سلول ها منتقل می کند.
به طور کلی، سطح کلسترول LDL در افراد مبتلا به دیابت بالاتر از سطح کلسترول در افراد بدون دیابت نیست که از نظر سن، جنس و وزن بدن مطابقت دارند. در واقع، شایع ترین سطح کلسترول LDL در دیابت “بالای مرزی” (130-159 میلی گرم در دسی لیتر) است.
بیماران مبتلا به دیابت اغلب دارای پروفایل لیپیدی هستند که نسبت به سایر افراد پرخطر بدون دیابت خوش خیم تر به نظر می رسد. به طور کلی، سطح کلسترول LDL در افراد مبتلا به دیابت بالاتر از سطح کلسترول LDL در افراد بدون دیابت نیست که از نظر سن، جنس و وزن بدن مطابقت دارند. -159 میلی گرم در دسی لیتر.
آزمایش اینسولین
هدف: اندازه‌گیری میزان اینسولین در خون.مقادیر نرمال: مقدار اینسولین متغیر است و بسته به شرایط فرد مختلف است.
تشخیص دقیق دیابت نیاز به ترکیب نتایج مختلف آزمایش‌ها و ارزیابی توسط پزشک دارد.
سطح قند طبیعی بر اساس سن
از 90 تا 130 میلی گرم در دسی لیتر (5.0 تا 7.2 میلی مول در لیتر) برای بزرگسالان. از 90 تا 130 میلی گرم در دسی لیتر (5.0 تا 7.2 میلی مول در لیتر) برای کودکان 13 تا 19 ساله. از 90 تا 180 میلی گرم در دسی لیتر (5.0 تا 10.0 میلی مول در لیتر) برای کودکان 6 تا 12 ساله. از 100 تا 180 میلی گرم در دسی لیتر (5.5 تا 10.0 میلی مول در لیتر) برای کودکان زیر 6 سال
جدول آزمایش قند خون
1 | FBS | قند ناشتا |
2 | BS | قند غیر ناشتا |
3 | BS/HPP2 | قند دو ساعت بعد ازصبحانه |
4 | HB A/C | اندازه گیری میانگین قند سه ماهه |
تفسیر آزمایشات قند خون
آزمایش قند BS
سالم : پایین‌تر از 200
پیش دیابتیک : –
دیابتی : 200 یا بیشتر
آزمایش قند FBS
سالم : زیر 100
پیش دیابتیک : بین 100 تا 125
دیابتی : 126 یا بیشتر
نمونه‌گیری باید پس از 8-12 ساعت ناشتایی گرفته شود.
آزمایش قند 2hPP
سالم : زیر 140
پیش دیابتیک : بین 140 تا 199
دیابتی : 200 یا بیشتر
آزمایش قند BS
قند1 ( ناشتا و پیش از مصرف قند ): زیر 95
قند2 (1 ساعت پس از مصرف گلوکز ) : کمتر یا مساوی با 180
قند3 (2 ساعت پس از مصرف گلوکز ) : کمتر یا مساوی 155
قند4 (3 ساعت پس از مصرف گلوکز ) : کمتر یا مساوی 140
تفسیر کلی نتایج تست قند خون
افرادی که آزمایش قند خون می دهند به دنبال مشخص کردن میزان قند خون در بدن شان می باشند. بهتر است این افراد از دامنه طبیعی میزان قند خون در بدن مطلع باشند تا در صورت دسترسی نداشتن به پزشک بتوانند خودشان نتایج آزمایش را به صورت درست تفسیر کنند. افرادی که دچار دیابت نیستند قبل از صبحانه باید قند خونی برابر ۷۰ تا ۹۹ میلی گرم در دسی لیتر داشته باشند. این میزان قبل از مصرف ناهار و شام و تنقلات نیز بین ۷۰ تا ۹۹ میلیمتر در دسی لیتر می باشد. دو ساعت بعد از خوردن غذا میزان قند خون درون بدن افراد باید زیر ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد. اما این دامنه برای افرادی که دچار دیابت هستند متفاوت می باشد. قبل از صبحانه افراد دیابتی باید قند خونی بین ۸۰ تا ۱۳۰ میلی گرم در دسی لیتر داشته باشند. قبل از مصرف ناهار شام و مصرف تنقلات این دامنه نیز همان ۸۰ تا ۱۳۰ میلی گرم در دسی لیتر است. دو ساعت بعد از خوردن غذا میزان قند خون افراد باید زیر ۱۸۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد. این دامنه طبیعی در بدن افراد دیابتی و بدون دیابت میباشد. در نظر داشته باشیم این اعداد جزو اعداد مهم به حساب می آیند و باید به میزان آن بسیار دقت کنید.
اگر شما به پزشک مربوطه مراجعه کنید، بر اساس تاریخچه شخصی شما، سن شما، سلامت کلی بدن تان، مدت زمان مبتلا شدن به دیابت شما و یا بارداری شما این محدوده های خاص را برای میزان قند خون در بدن شما تعریف می کند. بهتر است در صورت انجام آزمایش قند خون به صورت روزانه آن را ثبت کنید.
زمان مناسب برای انجام تست قند خون
مشخص شدن این موضوع که چه زمانی باید آزمایش را انجام بدهید بستگی به نوع دیابت شما دارد. فردی که دچار دیابت نوع یک می باشد باید تست قند خون خود را از مواردی که در زیرعنوان خواهیم کرد کنترل نماید.
زمان مناسب برای افرادی که دچار دیابت نوع یک هستند :
- قبل از خوردن یک وعده غذایی و یا میان وعده می باشد.
- قبل از خوابیدن
- قبل از ورزش کردن
- قبل از فعالیت های مهمی مانند نگهداری از کودکان و یا رانندگی
افرادی که دچار قند خون بالا می باشند و مداوم احساس تشنگی و خستگی دارند و مدام نیاز به دفع ادرار پیدا می کنند باید تست را انجام دهند. این علائم می تواند نشان دهنده وجود قند خون بسیار بالا در بدن افراد باشند.
افرادی که دچار قند خون پایین هستند نیز باید بعد از علائمی که در زیر عنوان می کنیم به بررسی قند خون خود بپردازند. آزمایش قند خون برای افراد بعد از:
- ایجاد احساس لرز
- احساس سردرگمی
- سرگیجه و یا حواس پرتی
- خواب آلودگی
- حالت تهوع
- گرسنگی
- لجبازی و غمگین بودن و عصبانیت
- خارش در لب ها و زبان و …
الزامی می باشد. اگر افراد این علائم را دارند اما به آن توجه نمی کنند ممکن است در آینده با مشکلاتی مانند بیهوشی، تشنج، هذیان روبرو شوند. علائم افت قند خون جزو علائم بسیار مهم می باشد که افراد باید به آن توجه ویژه ای داشته باشند. بهتر است در صورت داشتن هر کدام از این علائم به پزشک مربوطه مراجعه کرده تا بتوانید درمان های لازم را انجام دهید.
تاثیر رژیم و ورزش بر قند خون
انجام فعالیت‌های ورزشی، حفظ وزن به حد ایده‌آل، مصرف یک رژیم غذایی سالم و متنوع، با هدف کاهش مصرف قند و چربی، ، نظارت بر میزان قند خون، و مصرف داروهای تعیین شده توسط پزشک از جمله راهکارهای اساسی در مدیریت دیابت محسوب می‌شوند.
چه کسانی مستعد ابتلا به بیماری قند خون (دیابت) هستند
- سن بالای ۴۵ سال
• اضافه وزن
• ورزش نکردن ( بیتحرکی)
• سابقه‌ی ابتلا به دیابت در یکی از اعضای خانواده
• فشار خون بالا
• بیماری قلبی
• سطح بالای تری گلیسیرید
• سطح پایین کلسترول خوب (HDL)
• سابقه‌ی مقاومت به انسولین
• سابقه‌ی سکته‌ی مغزی
• سابقه‌ی دیابت حاملگی یا به دنیا آوردن نوزادی با وزن بیش از ۴ کیلوگرم
داروهایی که می‌توانند بر میزان قند خون اثر بگذارند:
- کورتیکواسترویید ها ( داروهای سرکوب کننده ایمنی)
- داروهای دیورتیک( ادرارآور)
- داروهای ضدبارداری
- آسپیرین
- لیتیوم
قند خون یکی از چالش‌های بزرگ سلامت جهان است که نیازمند آگاهی بیشتر افراد به علائم آن، علت‌هایش، و راهکارهای مدیریت و پیشگیری آن است. با اطلاعات کامل و اقدامات مناسب، می‌توان این بیماری مزاحم را کنترل کرد و سبک زندگی سالم‌تری را تجربه کرد.
علم پزشکی به سرعت در زمینه درمانی در حال پیشرفت است. تحقیقات زیادی درحال انجام است برای توسعه داروهای جدید، فناوری‌های نوین مانند سنسورهای هوشمند برای نظارت بهتر بر قند خون، و روش‌های جدید درمانی. این ابتکارات می‌توانند زندگی افراد مبتلا را آسان‌تر کنند و بهبودهای بزرگی را در مدیریت این بیماری به دنبال داشته باشند.
