پروستات بزرگ چیست
بزرگ شدن پروستات یک بیماری شایع است که با افزایش سن در مردان اتفاق می‌افتد. این بیماری می‌تواند علائم ادراری ناراحت کننده‌ای مانند مسدود کردن جریان ادرار را ایجاد کند. همچنین می‌تواند باعث مشکلات مثانه، مجاری ادرار یا کلیه شود. چندین درمان موثر برای بزرگ شدن پروستات وجود.
بزرگ شدن پروستات، هیپرپلازی خوش خیم پروستات نیز نامیده می‌شود و مخفف انگلیسی( BPH )است. هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات بر ۴۰ تا ۵۰ درصد از مردان ۵۰ تا ۶۰ ساله تأثیر می‌گذارد .این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های غده پروستات شروع به تکثیر کنند. این سلول‌های اضافی باعث تورم غده پروستات می‌شوند که مجرای ادرار را فشرده و جریان ادرار را محدود می‌کنند. هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش نمی‌دهد.
علائم بیماری بزرگ شدن پروستات شامل چه مواردی است؟
- جریان ادرار ضعیف یا آهسته
- قطره قطره آمدن ادرار در انتهای جریان ادرار
- ادرار دردناک
- تخلیه ناقص مثانه
- دشواری در شروع ادرار
- وجود خون در ادرار
- میل ناگهانی به ادرار کردن
- تکرر ادرار
- فوریت ادرار
- بیدار شدن از خواب شب برا ی چندین بار رفتن به دستشویی
- سایر شرایط پزشکی
آزمایش های بررسی تشخیص پرستات بزرگ(BPH)
- آزمایش ادرار: ادرار از نظر خون و باکتری بررسی می‌شود با بررسی نمونه ادرار می‌تواند به جلوگیری از عفونت و دیگر بیماری‌هایی که می‌توانند علائم مشابه بزرگی پروستات ایجاد کنند، کمک کند
- تست یورودینامیک: در این آزمایش،مثانه شما از طریق یک کاتتر با مایع پر می‌شود تا فشار مثانه شما در هنگام ادرار اندازه‌گیری شود.
- آزمایش پروستات آنتی ژن اختصاصی (PSA): این آزمایش خون، سرطان پروستات را بررسی می‌کند.
- باقیمانده ادراری: با این کار میزان ادرار باقی مانده در مثانه پس از دفع ادرار بررسی می‌شود.
- سیستوسکوپی:سیستوسکوپ دستگاه انعطاف پذیر و مجهز به دوربین و پروژکتور کوچکی در انتها است که از طریق سوراخ خروجی آلت تناسلی به داخل مجرای ادرار وارد می‌شود و به پزشک اجازه می‌دهد داخل مجرای ادرار و مثانه را ببیند. قبل از انجام این آزمایش بی حسی موضعی داده خواهد شد.
- معاینه‌ی مقعد با انگشت: پزشک با کمک معاینه از طریق وارد کردن انگشت در مقعد تا میزان بزرگی پروستات و وجود توده، نقاط سخت و نامنظم در پروستات را بررسی کند.
- آزمایش خون: نتایج حاصل از آزمایش خون می‌تواند مشکلات کلیوی را مشخص کند.
- ثبت دفعات و میزان ادرار در ۲۴ ساعت: برای بررسی اینکه چقدر در طول روز و همچنین شب دستشویی می‌روید، ثبت دفعات و میزان ادرار در ۲۴ ساعت گذشته کمک کننده است.
- سونوگرافی: ارزیابی اندازه و شکل پروستات، با سونوگرافی شکمی یا سونوگرافی مقعدی موثرتر است.
بزرگ بودن پرستات چه عوارضی دارد؟
پروستاتی که بزرگ شده باعث تنگ شدن مجرای ادرار شده و می‌تواند عوارضی را ایجاد کند که در زیر به بررسی آنها می‌پردازیم:
قطع ناگهانی ادرار :در این شرایط برای تخلیه‌ی ادرار از مثانه، از یک لوله‌ی باریک به نام کاتتر استفاده می‌شود. برخی از مردان مبتلا به بزرگی پروستات، برای رفع احتباس ادراری نیاز به عمل جراحی دارند.
عفونت دستگاه ادراری (UTI): ادرار باقی مانده در مثانه، منبعی برای رشد میکروب‌هاست. ناتوانی در تخلیه‌ی کامل مثانه می‌تواند خطر عفونت دستگاه ادراری را افزایش دهد. در صورت ایجاد عفونت ادراری، ممکن است لازم باشد بخشی از پروستات با جراحی برداشته شود.
سنگ مثانه: تخلیه‌ی ناکامل مثانه باعث رسوب مواد موجود در ادرار و تولید سنگ در مثانه می‌شود. سنگ‌های مثانه می‌توانند باعث عفونت ادراری، تحریک مثانه، خونی شدن ادرار و انسداد جریان ادرار شوند.
آسیب به مثانه: هنگامی که مثانه به طور کامل تخلیه نشود می‌تواند در طول زمان کشیده و ضعیف شود. در نتیجه، دیواره‌ی عضلانی مثانه دیگر به درستی منقبض نمی‌شود.
آسیب کلیوی: احتباس ادراری فشار داخل مثانه را افزایش می‌دهد و باعث آسیب مستقیم به کلیه‌ها و انتقال عفونت‌های مثانه به کلیه‌ها می‌شود.
انزال رتروگراد :مایع منی در زمان انزال به جای خروج از آلت تناسلی، به سمت مثانه پس زده می شود.
بی اختیاری ادرار: یا نشت ادرار و اختلال در نعوظ از دیگر عوارض هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات هستند.
مشخص نیست که چه چیزی باعث افزایش اندازه‌ی پروستات می‌شود، اما ممکن است افزایش سن مردان باعث بهم خوردن تعادل هورمون‌های جنسی شود و علتی برای پروستات بزرگ باشد. با آغاز بلوغ، اندازه‌ی پروستات دو برابر می‌شود و در ۲۵ سالگی، دوباره شروع به رشد می‌کند. در اکثر مردان، این رشد با افزایش سن به آرامی ادامه می‌یابد و در برخی، پس از ۵۰ سالگی باعث ایجاد علائم بزرگی پروستات می‌شود.
عواملی که باعث افزایش سایز غده پرستات می شود چیست؟
افزایش سن: مردان جوان‌تر از ۴۰ سال به ندرت علائم و نشانه‌های هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات را تجربه می‌کنند. حدود یک سوم از مردان در سن ۶۰ سالگی، علائم متوسط و شدید هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات را تجربه می‌کنند و تقریبا نیمی از آنها در سن ۸۰ سالگی دچار علائم می‌شوند.
سابقه‌ی خانوادگی: سابقه‌ی بیماری BPH یا پروستات بزرگ در افراد درجه یک خانواده مانند پدر یا برادر، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
دیابت و بیماری قلبی: مطالعات نشان می‌دهند که دیابت، بیماری‌های قلبی و استفاده از داروهای بتابلوکر، ممکن است خطر ابتلا به پروستات بزرگ را افزایش دهند.
شیوه‌ی زندگی: چاقی خطر ابتلا به BPH یا بزرگی پروستات را افزایش می‌دهد، در حالی که ورزش می‌تواند خطرپروستات بزرگ را به شدت کاهش دهد.
نکاتی که با رعایت آن می توانید به سلامتی خود کمک کنید ؟
- ورزش‌هایی را برای تقویت عضلات کف لگن انجام دهید
- کافئین و الکل کمتری بنوشید
- محدود کردن مصرف نوشیدنی در شب قبل از خواب برای جلوگیری از بیدار شدن های مکرر
- محدود کردن مصرف آنتی هیستامین این گروه از داروها مانند دیفن هیدرامین (Benadryl) باعث انقباض عضلات اطراف مجرای ادرار که جریان ادرار را کنترل می‌کنند، می‌شود و ادرار کردن را مشکل می‌سازند
- رژیم غذایی سالم داشته باشید.چاقی با بزرگی پروستات رابطه‌ی مستقیمی دارد. یبوست می‌تواند علائم پروستات بزرگ را تشدید کند. رژیم غذایی حاوی مقادیر زیاد مواد غذایی مضر (محصولات گوشتی یا لبنی) ممکن است خطر افزایش اندازه‌ی پروستات را افزایش دهند، در نتیجه افزایش مصرف مواد غذایی مفید مانند میوه، سبزیجات و چربی‌های سالم در پیشگیری از بزرگی پروستات مفید خواهد بود.
- دو بار ادرار کنید.چند دقیقه بعد از ادرار کردن، دوباره ادرار کنید. این تمرین با عنوان دوباره ادرار کردن شناخته می‌شود و باعث تخلیه‌ی ادرار باقیمانده در مثانه می‌شود.
- بدنتان را گرم نگه دارید هوای سرد می‌تواند باعث احتباس ادرار و افزایش فوریت دفع ادرار شود.
درمان از طریق جراحی
راه‌های زیادی برای برداشتن بخشی یا تمام پروستات شما وجود دارد. بسیاری از این موارد، کم تهاجمی نامیده می‌شوند، به این معنی که برای شما راحت‌تر از جراحی معمولی هستند. آنها از پروب یا اسکوپ استفاده می‌کنند و نیازی به برش‌های بزرگ در بدن شما نیست. به عنوان مثال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مایکروویو درمانی از طریق مجرای ادرار: برداشتن پروستات از طریق مجرای ادرار که در آن پزشک از یک اسکوپ استفاده می‌کند و قطعات غده را با یک حلقه سیمی برش می‌دهد.
- برداشتن سوزن از طریق پیشاب‌راه: برش از طریق مجرای ادراری پروستات که در آن چند برش کوچک در پروستات ایجاد می‌شود تا فشار غده بر مجرای ادرار کاهش یابد.
- اورولیفت: این سیستم یک دستگاه دائمی است که برای بلند کردن و نگه داشتن بافت بزرگ شده پروستات از سر راه استفاده می‌شود.
چه افرادی بیشتر دچار پروستات بزرگ می‌شوند؟
- سالخوردگان: بزرگ شدن غده پروستات به ندرت علائم و نشانه‌هایی را در مردان کمتر از ۴۰ سال ایجاد می‌کند. حدود یک سوم از مردان علائم متوسط تا شدید را تا سن ۶۰ سالگی تجربه می‌کنند و حدود نیمی از آنها تا سن ۸۰ سالگی این علائم را تجربه می‌کنند.
- سابقه خانوادگی: داشتن یک خویشاوند خونی، مانند پدر یا برادر، با مشکلات پروستات به این معنی است که احتمال بروز مشکل در شما بیشتر است.
- دیابت و بیماری قلبی: مطالعات نشان می‌دهد که دیابت و همچنین بیماری قلبی و استفاده از مسدود کننده‌های بتا، ممکن است خطر بزرگ شدن پروستات را افزایش دهند.
- سبک زندگی: چاقی خطر ابتلا به بزرگ شدن پروستات را افزایش می‌دهد، در حالی که ورزش می‌تواند این خطر را کاهش دهد.
چه زمانی برای بزرگ شدن پروستات به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر مشکلات ادراری دارید حتما با یک پزشک متخصص در میان بگذارید اگر علائم ادراری را آزاردهنده نمی‌دانید، مهم است که علت آن را حتما بررسی کنید. زیرا مشکلات ادراریِ درمان نشده ممکن است منجر به انسداد مجاری ادراری شود.
آیا بزرگ شدن پروستات خطرناک است؟
در حالی که بزرگ شدن پروستات می‌تواند عوارض جدی داشته باشد، اما مثل سرطان نیست و به طور کلی با روند پیری مردان در ارتباط است .این بیماری تقریبا خطرناک نیست و در زمان مناسب می‌توان عوارض آن را از بین برد.
پروستات یکی از ارگان‌های حیاتی مردانه است و مراقبت از آن بسیار مهم است.با انجام چکاپ های دوره ای و تغییر سبک زندگی میتوانید زندگی بهتری را تجربه کنید.
برای انجام چکاپ های دوره ای پروستات می توانید با همکاران ما در آزمایشگاه بوستان تماس حاصل فرمایید تا در اسرع وقت آزمایش مورد نظر انجام شود .
